ଧାରା-୩୭୦କୁ ନେଇ କ’ଣ କହିଲେ ପ୍ରଧାନ ବିଚାରପତି ଚନ୍ଦ୍ରଚୂଡ଼: ବହୁତ ଖୁସି ହେବେ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର!

ଏହି ସମ୍ବିଧାନ ଅନୁଯାୟୀ ଜଣେ ସ୍ଥାୟୀ ନାଗରିକ ୧୯୫୪ ମସିହା ମେ ୧୪ ତାରିଖରେ ରାଜ୍ୟର ନାଗରିକ ଥିଲେ ଏବଂ ଆଇନଗତଭାବେ ରାଜ୍ୟରେ ସ୍ଥାବର ସମ୍ପତ୍ତି କିଣିଛନ୍ତି। ଏତଦ୍ ବ୍ୟତୀତ ଯେଉଁ ବ୍ୟକ୍ତି ୧୦ ବର୍ଷ ଧରି ରାଜ୍ୟରେ ରହୁଛନ୍ତି କିମ୍ବା ୧୯୪୭ ମାର୍ଚ୍ଚ ପହିଲା ପରେ ରାଜ୍ୟଛାଡ଼ି ଚାଲିଯାଇଛନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ପୁନର୍ବାସ ଅନୁମତି ନେଇ ରାଜ୍ୟକୁ ଫେରିଛନ୍ତି। ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ କଥା ଯାହା ସମସ୍ତଙ୍କୁ ବ୍ୟଥିତ କରୁଥିଲା ତାହା ହେଲା ଜମ୍ମୁ-କଶ୍ମୀରର ସମ୍ବିଧାନ ଅନୁଯାୟୀ ରାଜ୍ୟର ‘ସ୍ଥାୟୀ ବାସିନ୍ଦା’ର ସଂଜ୍ଞାରେ କୌଣସି ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିବାର ଅଧିକାର ବିଧାନସଭାର ଥିଲା। ଏହା ଦୁଇ ତୃତୀୟାଂଶ ସଂଖ୍ୟାଗରିଷ୍ଠତାରେ ସଂଶୋଧନ କରିପାରିଥାନ୍ତା। ଜମ୍ମୁ-କଶ୍ମୀରବାସୀଙ୍କୁ ଯେମିତି ସେଠାରେ ସରକାରୀ ଚାକିରି ମିଳିବ, ସେହିଭଳି ଧାରା ୩୫-ଏ ଜମ୍ମୁ-କଶ୍ମୀରବାସୀଙ୍କୁ ଅଧିକାର ଦେଇଛି ବୋଲି ସରକାର ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟରେ ଯୁକ୍ତି ବାଢ଼ିଥିଲେ। ଲୋକେ ସେଠାରେ ଜମି କିଣିପାରିବେ। ଏହା ଦେଶର ବାକି ଅଞ୍ଚଳର ଅଧିକାରକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିନାହିଁ କି? ଧାରା ୧୯ରେ ଜଣେ ନାଗରିକଙ୍କୁ ଯେକୌଣସି ସ୍ଥାନରେ ରହିବାର ଅଧିକାର ରହିଛି, କିନ୍ତୁ ଦେଶର ବାକି ଅଞ୍ଚଳରେ ରହୁଥିବା ଲୋକମାନେ ଜମ୍ମୁ-କଶ୍ମୀରରୁ ବଞ୍ଚିତ ହୋଇଛନ୍ତି। ପ୍ରସ୍ତାବନାରେ ଯୋଡ଼ି ହୋଇଥିବା ଧର୍ମନିରପେକ୍ଷ ଓ ସମାଜବାଦ ଶବ୍ଦ ଜମ୍ମୁ-କଶ୍ମୀରବାସୀଙ୍କ ପାଇଁ ପ୍ରଯୁଜ୍ୟ ନୁହେଁ କି ବୋଲି ପ୍ରଧାନ ବିଚାରପତି ପ୍ରଶ୍ନ କରିଛନ୍ତି। ସଲିସିଟର ଜେନେରାଲ କହିଛନ୍ତି ଯେ ୪୨ତମ ସମ୍ବିଧାନ ସଂଶୋଧନ ପରେ ଜମ୍ମୁ-କଶ୍ମୀରରେ ‘ସମାଜବାଦୀ’ ଏବଂ ‘ଧର୍ମନିରପେକ୍ଷ’ ଶବ୍ଦ ପ୍ରୟୋଗ କରାଯାଇ ନାହିଁ। ଏପରିକି ‘ସଚ୍ଚୋଟତା’ ଶବ୍ଦ ମଧ୍ୟ ନ ଥିଲା, ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ନ ଥିଲା, ଯାହା ଭାରତୀୟ ସମ୍ବିଧାନରେ ରହିଛି।ସଲିସିଟର ଜେନେରାଲ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଧାରା ୩୫ଏର ବ୍ୟବସ୍ଥା ଅନୁଯାୟୀ, ଦଶନ୍ଧି ଧରି କାମ କରୁଥିବା ସଫେଇ କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ଭଳି ଲୋକଙ୍କୁ ଜମ୍ମୁ-କଶ୍ମୀରର ସ୍ଥାୟୀ ବାସିନ୍ଦାଙ୍କ ଭଳି ସମାନ ଅଧିକାର ନାହିଁ। ୨୦୧୯ରେ ଏହି ବ୍ୟବସ୍ଥା ଉଚ୍ଛେଦ ହେବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏହି ଭେଦଭାବ ଜାରି ରହିଥିଲା।